In Plato’s dialoog Charmides onderwerpt Socrates zijn gesprekspartner Critias aan een kruisverhoor over de definitie van ‘bezonnenheid’ (sofrosune). Critias is een te duchten tegenpartij. Andere gesprekspartners van Socrates beperken zich tot frasen als ‘Jazeker’, ‘Dat klopt’, en ‘Zo lijkt het, Socrates’, maar Critias biedt weerwerk. Na enkele omwegen onthult Socrates echter een contradictie in Critias’ eigen uitgangspunten. Waarop Critias zonder… Lees verder »In het nauw gedreven? Doe alsof je tegenstrever je monddood wil maken

De column van Ger Groot over mijn essay dit weekend in Letter & Geest moet één van de meeste bevreemdende replieken zijn die ik ooit las. In de inleiding van mijn betoog over obscurantisme produceerde ik een doelbewuste onzin-zin, in gezwollen postmodernistische stijl: “Het ondenkbare kan zich niet laten schrijven zonder zichzelf op te heffen, zonder zich als het ware… Lees verder »Ik ben een postmoderne Pythia!

Enkele jaren geleden reed ik ’s avonds met mijn collega Stefaan Blancke naar Limburg om Rudi Meekers en Jos Philippaerts te interviewen, de drijvende krachten achter de Belgische creationistische vereniging CreaBel. Mensen die geloven dat de wereld 5.000 jaar geleden is geschapen – zo rond de tijd dat de Sumeriërs brons en koper leerden smelten – zijn niet zo dik… Lees verder »Een briljante breinparasiet: de hel

Zet u even schrap. Er is een gegevenheid in het talig geschrevene, althans voor zover het zich aandient in inscripties van betekenaars, dat zich ten enenmale onttrekt aan elke betrachting tot aanschouwelijk-worden, als ware het een verdwijnpunt van herme(neu)tische verdichting. Precies dat nu, wat zich aandient als het elusieve/allusieve in elke taligheid (cf. Derrida), verhult een zeker manco (Lacans ‘objet… Lees verder »Niets zo makkelijk als moeilijk doen

Enkel wie de afgelopen maanden op een andere planeet leefde, kan het ontgaan zijn: thans leven we in het post-truth tijdperk. Sinds de verkiezing van een pathologische leugenaar in het Witte Huis gonst het van de geruchten dat de waarheid haar beste tijd heeft gehad. De Oxford Dictionaries koos het begrip post-truth uit tot woord van het jaar. Wie de… Lees verder »De waarheid voorbij

De redactie van De Morgen ontving kennelijk veel reacties op mijn toespraak over de “superioriteit” van onze samenleving. Hier legden ze een bloemlezing aan. De briefschrijvers – voornamelijk academici – maken enkele interessante punten (bv. over David Foster Wallace en zelfgenoegzaamheid), maar ik lees vooral veel semantische haarkloverij over het begrip “superieur” en vernuftige vormen van moreel relativisme.  Eerst over het… Lees verder »Superieure meningen?

Beste dames en heren,  Er staat een heel eenvoudige waarheid in het nieuwe boek van Gwendolyn Rutten, die me na aan het hart ligt, en waaraan ik hier mijn korte toespraak wil wijden. Niet zozeer de bewering van Rutten zelf heeft mijn verbazing opgewekt, als wel de heftige reacties erop. Toen Rutten die waarheid uitsprak in een interview met Het Laatste Nieuws dit weekend,… Lees verder »De stelling is even eenvoudig als onloochenbaar: onze samenlevingsvorm is superieur aan alle andere ter wereld

Sinds vorige week verblijf ik in Boedapest voor een studiereis aan de Central European University, bij de antropoloog Dan Sperber en zijn groep, om daar onderzoek te doen naar culturele evolutie. In normale omstandigheden zouden zulke academische omzwervingen niet het vermelden waard zijn in deze rubriek, maar bij lezers die het nieuws van de afgelopen weken hebben gevolgd, zal de… Lees verder »Een universiteit wegpesten doe je zo