De kruistocht van Bart Staes tegen GGO’s

In zijn recente stuk in De Morgen doet Bart Staes plots alsof zijn jarenlang verzet tegen ggo’s louter op pragmatische argumenten over klimaat en economie berustte. Kennelijk heeft Staes een slecht geheugen. Vergelijk met 2011, toen hij een bende hooligans verdedigde die in Wetteren een ggo-veld bestormden en vernietigden, vanuit de volkomen irrationele angst dat zich in Wetteren één of andere ecologische catastrofe zou voordoen. Of vergelijk met 2012, toen Staes paniekerig een “ogenblikkelijk moratorium” eiste van ALLE ggo-teelten, op basis van één fraudulente kankerstudie van de beruchte Séralini, die zowat tegen alle regels van wetenschappelijk onderzoek zondigde, en die inmiddels is teruggetrokken. Overigens blijft Staes nog stééds verwijzen naar Séralini in zijn nieuwe standpunt, en spreekt hij enkel over “vermeende methodologische fouten” die “niet aangetoond konden worden”: Hij kan dus nog steeds niet toegeven dat de studie van Séralini met de kankerratten gewoon onzin was. Dat is van een hardnekkigheid die je inderdaad enkel “irrationeel” kan noemen.
Maar stilaan verschuift Staes dus het front. De klemtoon ligt niet langer op gezondheid, maar meer op economie. Nu de paniekzaaierij over gezondheid en ecologie gefaald heeft, komen ze aanzetten met economische en klimatologische argumenten. En je kan er vergif op nemen dat, als die weer zijn weerlegd, ze vast weer iets anders verzinnen. In werkelijkheid gaat het helemaal niet om terechte bezorgdheden. De enige reden waarom groenen als Staes zich blijven verzetten tegen ggo’s is omdat ze er intuïtief van overtuigd zijn dat ggo’s op één of andere manier kunstmatig, onnatuurlijk, artificieel zijn, dat ze ongerepte organismen bezoedelen, dat ze de harmonieuze orde verstoren. Al de rest komt gewoon neer op rationalisatie van dat intuïtieve denkbeeld, dat voortkomt uit een een volkomen verkeerd begrip van biologische evolutie, genetica en veredeling.

De uitwisseling van DNA tussen organismen van dezelfde soort, is precies waar evolutie (bij seksuele organismen) al miljarden jaren op drijft. Ons DNA wordt tijdens ‘meiose’ letterlijk lukraak dooreengeschud, en daarna samengevoegd met dat van een ander organisme. Het is compleet onzinnig om de indruk te wekken alsof dat nieuwe risico’s met zich meebrengt. Alle risico’s die dat inhoudt, bestaan sowieso al bij natuurlijke selectie en kunstmatige veredeling. En uitwisseling van DNA tussen verschillende soorten, zoals in gentech gebeurt? Ook dat komt spontaan voor in de natuur. Dat heet ‘horizontale genoverdracht’, en gebeurt bijvoorbeeld van bacteriën naar planten. Het komt zelden voor, maar het heeft wel degelijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van het leven. Dat is precies het mooie aan DNA als universele code: het zijn stukjes abstracte informatie die elk levende cel kan ‘lezen’. De herkomst ervan is compleet irrelevant voor de effecten die het heeft op een dier of plant. Als Bart Staes echt het voorzorgsbeginsel wil hanteren, dan moet hij ook seksuele reproductie aan banden leggen, om te vermijden dat er gevaarlijke mutanten ontstaan. Kortom: evolutie is zelf de grootste genetische ‘manipulator’ ooit, en dan nog volstrekt blind en zonder enige ‘voorzorg’ in acht te nemen.