Mark Dom reageert voor de derde keer op een opiniebijdrage van mijn hand over het klimaat. De vorige bijdrage stond vol met verdraaiingen, feitelijke fouten en zelfverzonnen citaten die hij me in de mond legde. Die heb ik uitgebreid weerlegd op Knack, maar daar heeft Dom dan weer nooit op gereageerd.
In zijn stuk van gisteren gaat Dom onverstoord verder op hetzelfde feitenvrije élan. Zo beweert hij dat er in ons manifest “met geen woord gerept wordt” over de opwarming van ons klimaat en andere “dramatische curven” van vooruitgang. In werkelijkheid zijn er drie volledige paragrafen in ons manifest gewijd aan milieu- en klimaatproblemen. Heeft Dom ons stuk wel gelezen, of belazert hij de boel met opzet? In ons stuk erkennen wij dat klimaatopwarming een enorme uitdaging wordt, en noemen we enkele oplossingen die in onze ogen het meest beloftevol zijn. Ook schrijven we dat de natuur opnieuw herleeft in de meest welvarende landen, een argument dat Dom opnieuw volkomen negeert. De weg voorwaarts is méér economische groei en technologie, niet minder, want ‘armoede is de grootste vervuiler’ (Indira Gandhi).
En dan metafoor van de auto. Als je ergens naartoe moet en het oliepeil in je auto staat laag, dan ga je niet aan de kant van de weg staan jammeren, maar ga je op zoek naar een tankstation met olie, of naar een ander smeersel dat je bolide draaiende houdt. Het belangrijkste verschil is dat de mensheid van CO2 af moet terwijl de ‘auto’ aan het rijden is (zoals bij het beroemde schip van Theseus). Stilstaan is geen optie, want onze welvaart is afhankelijk van economische groei – vraag maar aan onze pensioenbeheerders.
En tot slot doet Dom precies wat ik hem in mijn vorige stuk verweet: hij projecteert zijn eigen doembeelden op die van de wetenschap. Inderdaad, we hebben een ‘morele verplichting’ om dringend iets aan klimaatverandering te doen, zoals die 11.000 wetenschappers schreven, en ook onze Bende van de Vooruitgang, want ander stevenen we af op een ‘klimaatnoodtoestand’. Dat wil niet zeggen dat de planeet dan vergaat of dat de motor ontploft, wel dat we op diverse domeinen grote schade kunnen lijden. In ons stuk hebben we enkele oplossingen voorgesteld, omdat we geloven dat die van klimaatactivisten doorgaans volkomen ontoereikend zijn (zon en wind) of zelfs schadelijk (kerncentrales sluiten). Wat zijn de oplossingen van Dom, behalve het onzalige idee om te stoppen met groei?
(De Morgen, 16/11/19)