Vorige week woensdag spoorde ik van Gent naar Brussel, samen met twee fijne mensen van een kunstenorganisatie die een brug slaat tussen kunst en wetenschap (ze hadden me net geïnterviewd in het kader van een nieuwe tentoonstelling). Een wildvreemde jongedame spreekt hen plots aan: “You do know this guy is a racist motherfucker, right?” Uh, come again? (Ofte: “wablieft”?).
Deze vrouw, die mij blijkbaar herkend had, wilde mijn gesprekspartners dus “waarschuwen” dat ze met een “racist motherfucker” te maken hadden (later “racist asshole”) en toonbeeld van “liberal racism” (ze sprak Engels omdat mijn twee gesprekspartners geen Nederlands spraken). En zo ontspon zich een scheldtirade en woordgemeen van ongeveer 20 min.
Nu was ik natuurlijk benieuwd waaróm ze juist vond dat ik een “racist motherfucker” was. Waarop baseerde ze dat? Wat had ze gelezen of gehoord? Helaas kon ze geen enkel voorbeeld of bewijs aandragen. Gewoon: “every anti-racist knows” dat ik een “racist asshole” ben en m’n onversneden “racist bullshit” constant in de media mag verspreiden. Vragen om onderbouwing en constructief debat? Dat vond ze een typisch exponent van “whiteness”. Argumenteren waarom racist motherfuckers “racist motherfucker” zijn, dat was onnodig en zinloos voor haar, want “we’re past that”. Het was gewoon klaar als pompwater. Constructief debat is iets wat enkel “white liberal racists” willen. Dus schuimbekken en schelden dan maar.
Klinkt bekend allemaal? Natuurlijk. Ik vermoedde meteen dat deze jongedame gulzig van de Kool-Aid genaamd “Critical Race Theory” had gedronken, en warempel: ze zei dat ze net op terugweg was van een seminarie over Critical Race Theory (wellicht daarom dat ze zo opgefokt was). Dat was ook haar expliciete rechtvaardiging voor haar uitval: “Ik weet waarover ik spreek, want ik kom net van een lezing over CRT.”
Mijn gesprekspartners van de kunstenorganisatie stonden redelijk perplex, zij kenden mij van mijn academisch werk maar lezen geen Vlaamse kranten. Dus wisten zij veel of ze misschien écht een stiekeme white supremacist voor zich hadden die toevallig ook over wetenschap & epistemologie schrijft? Maar de agressieve houding van deze jongedame (en haar onvermogen om ook maar één argument of voorbeeld te geven van mijn racisme) was er zo over dat ook mijn gesprekspartners zich tegen haar keerden. Zelfs al was ik echt een racist, dan is er ook nog elementaire beleefdheid.
Hoe zelfgenoegzaam, fanatiek en dolgedraaid moet je zijn om wildvreemden in een trein aan te spreken om hen te waarschuwen dat ze met “racist motherfucker” praten? En dan apetrots zijn op je “activisme”? Ik waande me op de campus van Berkeley van Yale.
Nu was ik wel benieuwd welk seminarie deze vrouw had bijgewoond. Dat weigerde ze zelf te vertellen, maar via Google vond ik inderdaad dat een professor in “social inequalities” diezelfde dag dit seminarie gaf aan de UGent: “A critical synergy: Critical Race Theory and decoloniality”. Bingo! (Noot: ik heb geen idee wat daar tijdens die lezing werd verkondigd, dus de spreker organistoren of dragen natuurlijk geen verantwoordelijkheid voor haar gedrag.)
Deze jongedame klinkt zo dolgedraaid dat sommigen me er misschien van zullen verdenken dat ik haar verzonnen heb, om het gevaar van “wokeisme” op te blazen. De twee mensen van de kunstenorganisatie zijn mijn getuigen: dit is vorige week écht gebeurd op de trein tussen Gent en Brussel, en alle citaten komen letterlijk uit haar mond. Het zou me ook niet verbazen dat ze haar confrontatie zelf ergens op sociale media (of onder mede-activisten) heeft gedeeld, met gepaste trots, want ze was ook constant op haar telefoon aan het tokkelen, met een blik van “OMG, dit moet ik delen!!”
Ze was ook verbaasd dat ik zelf over Kimberlé Crenshaw en Robin DiAngelo begon, boegbeelden van Critical Race Theory. En toen ik zei dat niets volgens mij racistischer is dan Critical Race Theory zélf, begon ze zo hard te sputteren dat haar brein een kleine meltdown nabij was. Inderdaad, niets is racistischer dan de perfide onzin (ontwikkeld in CRT) die stelt dat eigenschappen als rationaliteit, lineair denken, individualisme en werkvlijt “exponenten van whiteness” zijn. Alsof zwarte mensen niet in staat zijn tot logisch en rationeel denken. Zoiets zou recht uit het manifest van de Ku Klux Klan kunnen komen.
Hierbij nog een kleine leestip voor deze jongedame, voor het geval ze ze meeleest, als antidotum voor de sektarische onzin die haar brein vergiftigde: Woke Racisme van de linguïst en New York Times-columnist John McWhorter. En ja, voor het geval je het je afvraagt, John Mcwhorter is zelf zwart (wat eigenlijk totaal irrelevant zou moeten zijn).
MaAr WoKE bEsTaAT nIeT hOor.