Even mijn ergernis luchten over het ideologische hoeraverhaal rond de nieuwe windparken op de Noordzee deze week, zoals verspreid door groene ministers en klakkeloos overgenomen door onkritische media. Gisteren zat ik erover bij De Tafel van Vier (zie hieronder), maar bij deze met nog wat meer toelichting en cijfers.
Men wil dus 300 GW aan windparken in de Noordzee bouwen, het tienvoudige van vandaag. In België alleen al 6 GW, drie keer zoveel als vandaag.
De feiten: één luttele kernreactor (zoals Doel 3 die we enkele maanden geleden verplicht hebben gesloten) wekt op één vierkante kilometer ruimschoots méér schone energie op dan al onze Belgische windparken op zee samen, 400 windturbines dus. Maar in welke krant vergelijkt men de geïnstalleerde vermogens van beide, om windkracht veel gunstiger voor te stellen?
Drie keer raden (zie eerste foto). Een moderne kerncentrale draait meer dan 90% van de tijd op volle kracht, bij weer en wind, terwijl windturbines op zee slechts een capaciteitsfactor van 40% hebben (in het beste geval 50%). Dus enkel stroom als het weer meezit.
Deze misleidende boutade heeft De Standaard ook letterlijk van Tinne Van der Straeten gekopieerd: “De wind waait altijd ergens.” Dat is een waarheid als een koe, maar er bestaan geen interconnecties over de hele wereld, en die komen er ook niet. Gans Europa met elkaar verbinden belooft al een huzarenstuk te worden, want mensen houden niet van hoogspanningsmasten (zei daar iemand ‘Ventilus’? #NIMBY)
Soms strekt een zogenaamde ‘Dunkelflaute’ (periode met zeer weinig wind en zon) zich uit over een zeer groot gebied, zelfs heel West-Europa, zoals je kan lezen in deze studie: “Dunkelflaute events can happen simultaneously over a relatively large area covering several countries”. Interconnectie helpt zeker om dat uit te vlakken, maar het lost niet alles op.
En dan: telkens als je leest over hoe zonneweides of windparken “XXX duizend/miljoen gezinnen” van stroom zal voorzien, weet je dat je te maken hebt met politieke propaganda. Huishoudens zijn slechts verantwoordelijk voor een kwart van ons stroomverbruik. Wat met onze industrie en onze publieke infrastructuur zoals ziekenhuizen? Die tellen niet mee? Overigens hebben die het hele jaar door constante stroom nodig, niet enkel als de wind eens gunstig zit.
Van der Straeten belooft dat de Europese windparken “300 miljoen gezinnen van goedkope Noordzeestroom te voorzien” zullen voorzien. Even een bierviltje erbij genomen: kennelijk rekent ze met een verbruik van ~3500 KWh/jaar per gezin.* Dat is inderdaad het huidige stroomverbruik van een gemiddeld gezin. Maar wat met al die warmtepompen en e-auto’s die er binnenkort komen, krachtens alle groene plannen? Het stroomverbruik van een gezin kan er makkelijk mee verdriedubbelen. Die zijn we plots vergeten? En hoe weten we trouwens dat die stroom “goedkoop” zal zijn, als de windindustrie nu al stevige subsidies eist en waarschuwt dat ze de torenhoge Europese ambities nooit kan waarmaken tegen 2050, omdat er flessenhalzen ontstaan in de toeleveringsketens van kabels en turbines, en omdat het aantal installatieschepen beperkt is?
Zijn er dan echt geen energie-experts die zich storen aan dit hoeraverhaal waarbij met miljoenen gigawatts en gezinnen wordt gegoocheld, om toch maar niet onder ogen te moeten zien dat ons energiebeleid zichzelf royaal in de voet schiet?
En nog fundamenteler: je moet die ambitieuze plannen echt eens bekijken. Men gaat werkelijk de halve Noordzee verkavelen voor windparken. Dat betekent dus miljoenen tonnen staal en beton gieten, en duizenden tonnen zeldzame metalen en andere mineralen, voor turbines die hooguit 20 jaar meegaan. Kijk, als dit nodig is om het klimaat te redden, dan moet het en dan juich ik het toe. Maar het is WAANZIN dat we tezelfdertijd prima functionerende kerncentrales sluiten.
Onze minister van Energie spreekt gloedvol over “de grootste elektriciteitscentrale van Europe”. Maar een project dat duizenden vierkante kilometer beslaat, is geen “centrale” maar een “decentrale”, een massale industriële verkaveling van natuurgebied. Wat is daar eigenlijk “groen” aan? En dat terwijl we dus ook gewoon een paar extra kernreactoren hadden kunnen bouwen, voor een fractie van de milieukost en met een fractie van de ecologische voetafdruk.
* 300 GW windparken voor heel Europa in 2050, dus komt uit op ~1200 TWh/jaar, delen door 300 miljoen gezinnen.