“Degrowth” (ofte: ontgroeien) is een vreselijk idee, wellicht het slechtste wat de klimaatbeweging sinds lange tijd is overkomen. Maar het goede nieuws: het maakt geen schijn van kans, want het zou politieke suïcide zijn.
Om het klimaat te redden, heb je massale infrastructuurwerken en technologische innovatie nodig (groene staalovens, verticale landbouw, elektrolysers, windparken, schone kerosine, kerncentrales, noem maar op). De enige manier om dat te bereiken is via groei. Door economische groei stil te leggen en zelfs in de achteruitversnelling te schakelen, zorg je niet alleen voor massale verarming, maar raak je nóg verder verwijderd van een oplossing voor het klimaatprobleem. De landen waar de uitstoot de afgelopen decennia het sterkst daalde, zijn de landen die het méést groeiden. Groei zorgt voor economische innovatie en ontkoppeling (van GDP en uitstoot).
In de jaren ’70 pleitten milieuactivisten ook voor ‘Grenzen aan de groei’ (de Club van Rome). Groei was een dogma dat we moesten afzweren, want “de planeet kon het niet aan”. Hadden we toen naar die ontgroeiprofeten geluisterd, dan hadden we nooit internet, smartphones, hyperefficiënte LED-lampen, AI en spotgoedkope zonnepanelen gekend. Wat wil men nu eigenlijk?
Maar wees gerust: ‘degrowth’ is politiek kansloos. Politici zoals Ursula von der Leyen kunnen wel schouderklopjes geven voor deze economische fabeltjes (zoals in het Europees Parlement), maar dat doen ze gewoon om met hun eigen groene deugdelijkheid te pronken (‘degrowth’ is nu eenmaal modieus en hip). Geen haar op het hoofd van Von der Leyen denkt eraan om dit verarmingsprogramma ooit uit te voeren. Het is het politieke equivalent van jezelf in een warm bad onderdompelen en je polsen oversnijden.
Ofwel beseffen degrowth’ers niet dat de overgrote meerderheid van de bevolking dit een rampzalig plan vindt (twee derde van onze welvaart afstaan volgens econoom Branko Milanovic), in dat geval zijn ze volkomen wereldvreemd. Ofwel beseffen ze dat wél, maar willen ze hun fantasie willens nillens doordrukken. In dat geval zijn ze antidemocratisch en autoritair.
Soit, ik draaf door. 😉 Om maar te zeggen: gisteren debat met Anuna De Wever in De Afspraak over ontgroei, hieronder te herbekijken.