De gouden medaille in het Wereldkampioenschap Wij-bakken gaat naar… psychiater Damiaan Denys. Dat presteert hij in zijn laatste opiniestuk over het coronavirus voor NRC. Wat is een wij-bak? Een vorm van huichelachtige zelfkritiek waarbij je nadrukkelijk de “wij”-vorm hanteert, waardoor het lijkt alsof je de hand in eigen boezem steekt. Maar eigenlijk zit je constant met een beschuldigende vinger naar anderen te wijzen. Onder elke ‘wij’ schuilt een ‘zij’, in elke ‘ons’ weerklinkt een ‘jullie’ (zie ons boek over denkfouten). Denys toont hoe het moet:
“Wij” verkiezen de leugen! “We” zijn zo bang! “We” moeten boeten voor “onze” excessen en “onze” obsessie met het virus! “We” zijn verblind!
Damiaan Denys toont hoe het moet
Maar nooit rekent Denys zichzelf bij deze verzamelde “wij”. Altijd gaat het om zij, de anderen. De wij-bak is bij uitstek geliefkoosd onder cultuurpessimisten die klagen over ‘onze’ onverdraagzaamheid en ‘onze’ onverschilligheid.
Los van het onophoudelijke wij-bakken, is dit ook een vreselijk tenenkrommend stuk. Volgens Denys is het coronavirus eigenlijk onze vriend in plaats van onze vijand. Want het bevraagt “onze” zondige levenswandel, “onze” angst en “onze” excessen. Moeder Natuur straft de mens met een virus! (En hoe ouder en mannelijker we zijn, hoe zondiger blijkbaar.) Dit is puur bijgeloof in een psychiatrisch jasje. De natuur wil ons helemaal niets zeggen, zij IS er gewoon. Virussen bestaan al miljarden jaren, en muteren en evolueren voortdurend. Af en toe draait die genetische loterij slecht uit.
En dan de aanstellerij over zijn eigen standpunt. “Mijn vraag krijgt geen kans!”, schrijft de auteur, letterlijk terwijl hij zijn vraag stelt in een landelijk dagblad voor honderdduizenden lezers. Dit is het equivalent van “Ik word monddood gemaakt!” roepen tijdens prime-time op nationale televisie.
Ik zal mijn tirade stilaan ophouden, maar toch dit nog. “We” hebben volgens Denys “voor het eerst in de geschiedenis” geen naam aan de ziekte en aan het virus gegeven.
Aarde aan Damiaan Denys: het virus heet CORONA (preciezer: SARS-CoV-2) en de ziekte heet COVID-19. Dit is met voorsprong met meest onzinnige stuk dat ik over het coronavirus las, en de oogst was al niet min.